Жертвами насилия могут быть все члены семьи. Однако особенно уязвимые члены семьи – пожилые люди и дети.

Если в Вашем доме по отношению к Вам совершаются насильственные действия, то знайте, что против Вас совершается преступление. Насилие можно остановить, если мы осознаем серьёзность этой проблемы  и обратимся за помощью.

Если Вы пострадали от насилия, то следует знать, что:

• Вы не заслуживаете жестокого обращения;
• у Вас есть право жить без страха;
• Вас не осуждают за насилие, которое совершается над вами;
• Насилие со временем становиться сильнее и является преступлением;
• Вы не одни — помощь есть.

Что делать

• Вне зависимости от ситуации расскажите о случив­шемся человеку, которому доверяете.
• Если кто-то избивает или угрожает Вам, либо вы на­ходитесь в небезопасном месте — звоните
• Разработайте план безопасности на случай быстрого ухода.
• Договоритесь со своими соседями, чтобы они вызва­ли милицию, если услышат шум и крики из Вашей квартиры.
• Заранее договоритесь с друзьями, соседями, родствен­никами о возможности предоставления Вам времен­ного убежища в случае опасности.
• Заранее узнайте телефоны местных служб, которые смогут оказать Вам необходимую поддержку (телефон «доверия)
• Если ситуация критическая, то покидайте дом незамедли­тельно, даже если Вам не удалось взять необходимые вещи. 

Помните, что под угрозой находится Ваша жизнь!

Кібербяспека

Найбольш распаўсюджаны спосаб вымантачвання персанальных дадзеных – увядзенне ў зман у ходзе размовы ў мессенджеры.

Здзяйсняючы званок у мэсэнджары, зламыснікі прадстаўляюцца работнікамі банкаў, паведамляюць што ў сапраўдны момант ажыццяўляюцца падазроныя аперацыі па банкаўскай аплатнай карце або па ўкладу. «Для ўстанаўлення асобы» прапануюць назваць свае дадзеныя, у тым ліку дадзеныя карты і асабісты нумар, а таксама коды з смс-паведамленняў. У большасці выпадкаў зламыснікі звяртаюцца па імені, могуць таксама назваць апошнія 4 лічбы банкаўскай карты.

У Наваполацку мясцовая жыхарка ў ходзе тэлефоннай размовы з нібыта супрацоўнікам банка перадала яму сакрэтныя звесткі аб рэквізітах карты, сваім ідэнтыфікацыйным нумары пашпарта і коды з смс-паведамленняў ад банка для пацверджання аперацый. У выніку жанчына страціла больш за 30 тысяч даляраў, пераведзеных з некалькіх яе рахункаў.

Зламыснікі настойваюць на правядзенні адмены аперацый. Для гэтага прапануюцьусталявацьпаказаную імі вядомуюпраграму аддаленага доступуда прылады. Затым, каб праверыць баланс рахунку, просяцьувайсці ў свой інтэрнэт-банкінг. У сваю чаргу, устаноўленая праграма дае зламыснікам магчымасць бачыць усё, што адбываецца на тэлефоне ці кампутары, у тым ліку уведзены пароль для ўваходу ў банкінг.

Пасля тэлефонныхзносін з нібыта супрацоўнікам банка жанчына страціла больш за 20 тысяч даляраў. Мужчына, у ходзе размовы ў мессенджерыпрадставіўся супрацоўнікам банка і паказаў, што прама цяпер з яе карт-рахунку ажыццяўляецца спроба спісання грашовых сродкаў і для адмены несанкцыянаванай аперацыі неабходна ўсталяваць на мабільнуюпрыладуабо кампутар дадатковае праграмнае забеспячэнне, а таксама перадаць коды з смс-паведамленняў ад банка. Устаноўленая жанчынай праграма дала ашуканцу аддалены доступ да кампутара, дзе з дапамогай кодаў з смс ён увайшоў у інтэрнэт-банкінг і пераклаў усе грошы на свой рахунак.

Зламыснікі таксама прадстаўляюцца супрацоўнікамі праваахоўных органаў.Пад маркай сумеснага выкрыцця нядобрасумленнага супрацоўніка банка, які выкарыстоўваючы вашыя дадзеныя, аформіў заяўку на крэдыт ад Вашага імя. Пераконваюць узяць яшчэ некалькі крэдытаў і перавесці іх на «спецыяльна створаны абаронены рахунак», а пасля заканчэння «спецаперацыі» вярнуць усе грошы. Пры гэтым сутнасць гэтай «спецаперацыі» неабходна трымаць у таямніцы.

Такое злачынства здарылася ў пачатку 2021 года. Маладая дзяўчына з Віцебска, мама дваіх дзяцей, пасля размовы з супрацоўніцай банка аформіла на сябе крэдыты на спажывецкія патрэбы ў трох банках горада амаль на 16 тысяч рублёў, а атрыманыя сродкі пералічыла махлярам.

У жніўні і верасні ў Оршы пажылы мужчына і рабочы завода ў трох банках узялі крэдыт на суму больш чым на 17 і 15 тысяч рублёў кожны і, давяраючы суразмоўцам з Viber, выканалі заданні – перавялі грошы на ўказаны зламыснікамі кошт. Аналагічнае злачынства здарылася ў Віцебску, рабочая буйнога прадпрыемства наяўнымі ўзяла два крэдытыў банках на суму больш за 9 тысяч рублёў і праз тэрмінал перавяла іх на названыя ёй зламыснікамі рахункі. І гэта толькі некаторыя прыклады.

Новым спосабам ашуканцы атрымліваюць рэквізіты банкаўскай карты праз дзяцейтрымальнікаў карт, у ходзе зносін у сацыяльных сетках пад выглядам аднагодкаў.

11-гадовая дзяўчынка падчас «сяброўскай» двухтыднёвай перапіскі ў сацыяльнай сетцы з віртуальнай сяброўкай, па яе просьбе перадала суразмоўніцы фатаграфіі аплатнай карты маці, тым самым паведаміўшы персанальныя дадзеныя. Займеўшы дадзеныя карты, зламыснікі перавялі з яе ўсе наяўныя сродкі. У ходзе зносін з дзіцем, можна папрасіць перадаць і іншыя дадзеныя, такія як фатаграфіі пашпарта або смс-коды, што можа пацягнуць адкрыццё онлайн-крэдыту.

Атрымаўшы доступ да акаўнта карыстальніка ў сацыяльнай сетцы (метадам падбору пароля або шкоднаснага праграмнага забеспячэння), зламыснік ажыццяўляе рассылку паведамленняў інтэрнэт-сябрам і чакае водгуку, пераконвае пад рознымі падставамі перадаць грашовыя сродкі або канфідэнцыйную інфармацыю, напрыклад фота банкаўскай карты.

Узламаўшы рахунак студэнткі віцебскага ВНУ, ад яе імя адправілі паведамленне з просьбай аказаць матэрыяльную дапамогу на паказаную банкаўскую карту ў сувязі з раптоўнай смерцю яе маці. Або ад імя сястры, даслалі паведамленне з просьбай аплаціць крэдыт, так як у гэтым месяцы шмат выдаткавала, а грошы верне пасля зарплаты.

Або напрыклад іншае паведамленне: «Прывітанне, у цябе ёсць дзеючая банкаўская картка? Маю заблакавалі, а як раз сёння мне павінны пералічыць грошы. Можна я дам рэквізіты тваёй карты, на яе прыйдуць грошы, потым аддасі мне. У даўгу не застануся!»

Зламыснікі таксама карыстаюцца метадам фішынгу, які заключаецца ў тым, каб падрабіць старонку аплатнай сістэмы і атрымаць дадзеныя банкаўскай карты ўладальніка. Фішынгавых сайт – гэта старонка сайта створаная як дакладная копія сапраўднай. Часцей за ўсё падрабляюць аплатныя сістэмы і паштовыя сэрвісы (Белпошта, Европочта, СДЭК). Падробленыя старонкі дасылаюць у мессенджарыпрадаўцам тавараў з сайтаў аб'яваў нібыта для атрымання перадаплаты за тавар, на які аформлена дастаўка. У такім выпадку фішынгавыя старонкі ўтрымліваюць звесткі пра продажтавараўі абсалютна паўтараюць фірмовы стыль і сэрвісы сайта, у тым ліку і онлайн-кансультанта. Зламыснікі пераконваюць прадаўца тавару ўвесці дадзеныя банкаўскай карты, уключаючы імя ўладальніка, поўны нумар, тэрмін дзеяння і трохзначны код з зваротнагабоку карты. Дадзеныя, якія атрымоўваестваральнік старонкі, даюць яму магчымасць перавесці ўсе грошы з карты ўладальніка. Адзнакай фішынгавагасайта з'яўляецца тое, што спасылка на яго накіроўваецца асабіста ў мэсэнджар, а інтэрнэт-адрас у назве падобны на сапраўдны, але мае непрыкметнае адрозненне адной літары або лічбы.

Прыклады фішынгавых старонак: belpochta.by, bellpost.by, belpocht.by, belpost.be, europocha.be, kufar.cc, bel-bank.online.by.

АГУЛЬНЫЯ РЭКАМЕНДАЦЫІ ПА АБАРОНЕ ПЕРСАНАЛЬНЫХ ДАДЗЕНЫХ АД ХАКЕРАЎ

• Нікому ні ў якім разе не перадаваць нумар банкаўскай карты, тэрмін дзеяння, трохзначны сакрэтны код, які на абароце, лагіны і паролі доступу да банкінгу, смс-коды ад банка.
• Падключыць паслугу «3D Secure» і ўсталяваць ліміты на сумы онлайн-аперацый (трэба падключыць уналадах банкінгу або ў банку).
• Не ўсталёўваць праграмы і не перакладаць грошы па ўказанню, атрыманаму па тэлефоне нават ад работнікаў банка або міліцыі.
• Пры паступленні званка ў мэсэнджар ад работніка банка, скончыць размову і ператэлефанаваць у банк самастойна.
• Пры онлайн-аплаце, у тым ліку паслуг таксі, правяраць адрас сайта і выкарыстоўваць асобную карту (віртуальную), захоўваць на ёй невялікія сумы.

Актуальная інфармацыя аб праводзімых кіберзлачынствах даступная ў Телеграм-канале «Лічбавая пісьменнасць»: https://t.me/cifgram

https://t.me/cifgram

Упраўленне па супрацьдзеяннюкіберзлачыннасці

УУС Віцебскага аблвыканкама